VUURWERK OF DRONES

18-12-2020

Een jaarwisseling zonder een mooie lichtshow is niet echt feestelijk. Vuurwerk hoort daar gewoon bij. Toch leidt vuurwerk al jarenlang tot discussies. Dit jaar is het afsteken van vuurwerk verboden vanwege de druk op de zorg, maar ongetwijfeld zal de discussie over een vuurwerkverbod volgend jaar weer opnieuw oplaaien. En hoewel ik vuurwerk zelf ook prachtig vind, is het wel moeilijk om vuurwerk te verdedigen als we kijken naar de objectieve feiten:

• Milieuvervuiling. In 2019 ging alleen al in Nederland ruim 17 miljoen kilo vuurwerk de lucht in. Ongeveer de helft hiervan bestaat uit buskruit. Het verbranden van dit buskruit zorgt voor een CO2-uitstoot van 3,5 miljoen kilo CO2 per jaarwisseling. Daarnaast bestaat vuurwerk voor een groot deel uit zware metalen zoals koper, barium, strontium, cadmium en antimoon. Dit zorgt voor luchtvervuiling en – na het neerdalen – voor vervuiling van water en bodem. Bodem en water raken vervuild door de neerdalende zware metalen en fijnstof en door de achterblijvende vuurwerkresten.

• Gezondheid. Afsteken van vuurwerk zorgt voor een sterke toename van fijnstof in de lucht, wat schadelijk is voor de gezondheid van mensen en dieren. In grote steden kan de hoeveelheid fijnstof in het eerste uur van het jaar bij droog en windstil weer wel 50x hoger zijn dan normaal. Dit kan leiden tot klachten zoals benauwdheid, duizeligheid en hoofdpijn. Mensen met astma en andere longaandoeningen moeten bij de jaarwisseling vaak noodgedwongen binnen blijven.

• Letsel. Jaarlijks lopen veel mensen letsel op door vuurwerk. Bij de jaarwisseling 2019/2020 ging het in Nederland om ongeveer 1.400 slachtoffers. Hiervan konden ongeveer 900 slachtoffers met lichte verwondingen geholpen worden bij een huisartsenpost, maar 385 mensen raakten zodanig gewond dat ze behandeld moesten worden bij de spoedeisende hulp van een ziekenhuis. Van de slachtoffers die in het ziekenhuis behandeld moeten worden ondervindt een groot deel hun leven lang de gevolgen. Ze worden blind aan een of beide ogen, raken vingers of delen van ledematen kwijt, hebben ernstige brandwonden in het gezicht, etc. Ongeveer de helft van de slachtoffers is jonger dan 20 jaar.

Maar ondanks alle nadelen: een jaarwisseling zonder een fraaie lichtshow is toch veel minder feestelijk. Zou het niet mooi zijn als we een alternatief zouden hebben dat wel een spectaculaire lichtshow oplevert, maar niet milieuvervuilend is, geen gezondheidsrisico’s oplevert en niet gevaarlijk is? Of is dit alternatief er misschien al?

In het afgelopen decennium is een nieuwe techniek ontstaan voor lichtshows in de lucht: drone light shows. Bij een drone light show verzorgt een zwerm van honderden minidrones met multicolor LED-verlichting een spectaculaire 3D-lichtshow in de lucht. Dit heeft veel voordelen ten opzichte van traditioneel vuurwerk: geen giftige stoffen in de lucht, geen tonnen afval op de grond, geen risico op letsel voor burgers en geen geluidsoverlast. Deze shows zijn vooral in landen zoals China snel populair geworden, maar de laatste jaren zien we ze ook steeds vaker in o.a. Amerika en Europa. Ze worden momenteel met name gebruikt bij grote evenementen, zoals de Amerikaanse Super Bowl en de Olympische Winterspelen, maar ze kunnen misschien ook een duurzaam alternatief zijn voor een feestelijke jaarwisseling.

Kunnen drone light shows ook in Nederland een alternatief zijn voor het traditionele nieuwjaarsvuurwerk? Wat vinden jullie?

Anita Hazenberg-Folkersma
www.powered-by-nature.nl